Zgodnie z art. 444 Kodeksu Cywilnego, wprowadzonym Ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 roku (Dz.U. 1964 nr 16 poz.93), mówimy o niej w przypadku uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia bądź śmierci poszkodowanego. Za szkodę osobową uznany zostanie więc m.in. trwały uszczerbek na zdrowiu, trwałe lub czasowe pogorszenie się ogólnego stanu zdrowia, a także szeroko pojęte cierpienie fizyczne oraz psychiczne. Co równie istotne jako szkodę osobową określa się ponadto wszelkie korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, a wypadek to uniemożliwił.
Szkody osobowe majątkowe i niemajątkowe
Ze względu na charakter poniesionych już przez poszkodowanego oraz wszelkich potencjalnych strat dzieli się je na majątkowe oraz niemajątkowe.
Szkoda osobowa majątkowa obejmuje straty wynikające bezpośrednio z uszkodzenia ciała poszkodowanego. Jej naprawienie wiąże się z wypłatą z OC sprawcy odszkodowania za dotychczasowe oraz przyszłe koszty, które
poszkodowany będzie musiał ponieść ze względu na doznany uszczerbek na zdrowiu, w tym m.in. koszty:
- leczenia i rehabilitacji;
- leków, materiałów opatrunkowych oraz sprzętów rehabilitacyjnych i ortopedycznych;
- dojazdu do specjalistów oraz ośrodków i placówek medycznych;
- przekwalifikowanie się i zmiany wykonywanej pracy.
Odszkodowanie wypłacane jest również za korzyści, które poszkodowany utracił w wyniku doznanych obrażeń ciała bądź rozstroju zdrowia.
Poza tym poszkodowany może żądać długoterminowej renty uzupełniającej (bądź jej jednorazowej wypłaty), jeśli w wyniku wypadku stał się częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy, a także zwiększeniu uległy jego bieżące potrzeby i/lub ma on mniejsze szanse na powodzenie w przyszłości, np. utrzymanie swojego dotychczasowego statusu majątkowego.
Za straty związane z cierpieniem fizycznym oraz psychicznym, tj. szkody osobowe niemajątkowe, poszkodowany może żądać zadośćuczynienia z OC sprawcy.
Co w przypadku śmierci poszkodowanego?
Jeśli poszkodowany stracił w wyniku wypadku życie, jego rodzina może żądać przyznania z OC sprawcy:
- odszkodowania za pogorszenie się sytuacji majątkowej, poniesione ewentualne koszty leczenia oraz zwrot kosztów pogrzebu;
- zadośćuczynienia za ból fizyczny oraz psychiczny związany ze stratą członka rodziny;
- renty alimentacyjnej.